Ο Γιάννης Νίκου είναι βασικά μια πολύπλευρη προσωπικότητα με ένα διεισδυτικό πνεύμα και ευρεία εγκυκλοπαιδική μόρφωση. Αποφοίτησε από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα και σπούδασε σκηνοθεσία και ηθοποιία στη Σχολή Θεάτρου και Κινηματογράφου Αθηνών. Έκανε παράλληλα σπουδές κιθάρας και ψηφιδωτού. Στην Γένοβα της Ιταλίας όπου και διέμενε για αρκετά χρόνια, σπούδασε και φωτογραφία. Παρόλο που του δόθηκαν πολλές ευκαιρίες να αναδειχθεί στο εξωτερικό, η Ελλάδα τον τραβούσε πάντα. Το 1991 εγκαταστάθηκε μόνιμα σε ένα ειδυλλιακό κτήμα στα ορεινά της Μακεδονίας, όπου σε ένα υπερσύγχρονο εργαστήριο έχει αφοσιωθεί ολόψυχα στη ζωγραφική. Δεν είναι τυχαίο ότι, σαν ένθερμος πατριώτης, η πλούσια και ανεξάντλητη πηγή της Ελληνικής Ιστορίας αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη του επικού και πληθωρικού καλλιτεχνικού έργου του Γιάννη Νίκου. Γενικά οι πίνακές του, λάδι σε καμβά, συνήθως μεγάλων διαστάσεων, αναπαριστούν δυναμικά, ιστορικά γεγονότα που αναδύονται από το πλούσιο φάσμα του Ελληνικού πολιτισμού. 

Από τις πλέον αξιόλογες και συναρπαστικές δημιουργίες του είναι οι τεράστιες αλληγορίες, που αναβιώνουν εντυπωσιακά και πειστικά αθάνατες στιγμές της ιστορίας μας, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος στα Γαυγάμηλα, οι Θερμοπύλες και οι δυο μεγάλοι πίνακες, η Ναυμαχία του Αρτεμισίου και η άλωση της Κωνσταντινούπολης, που παρουσιάζονται στην παρούσα έκθεση. Οι συνθέσεις αυτές καθηλώνουν και εντυπωσιάζουν άμεσα τον θεατή με την εκπληκτική δεξιοτεχνία που τις διακρίνει. Το έργο του, πλούσιο σε διδακτικό περιεχόμενο και λουσμένο μ’ ένα φινετσάτο εξπρεσιονισμό, επιβάλλεται άμεσα με την πληθωρική θεματολογία του που εμπνέεται από έναν καθαρά προσωπικό και βαθύ οραματισμό. Θεματικά ο καλλιτέχνης εξαπλώνεται σε ορισμένες περιόδους που αποκαλεί «κύκλους» της δουλειάς του, όπως η Ελληνική μυθολογία και η αρχαία ιστορία, το Βυζάντιο- Μεσαίωνας, ο Αλληγορικός-Παγανιστικός κύκλος, ο ρομαντικός κύκλος και οι Βιβλικές πηγές, ιδιαίτερα η «Αποκάλυψη του Ιωάννη». Μετά τη λαίλαπα του β’ Παγκόσμιου πολέμου που κυριολεκτικά σάρωσε ολόκληρη την Ελλάδα και ενώ ακόμα τα ίχνη της φοβερής αυτής καταστροφής ήταν παντού νωπά γύρω μας, βλέπουμε με θαυμασμό την ελληνική τέχνη, σαν τον φοίνικα που αναδύεται από την τέφρα του, να συνέρχεται, να ορθοποδεί και σε ελάχιστο χρόνο να περνά σε μια νέα εκπληκτική περίοδο άνθισης. Νέες ιδέες, νέες δυνάμεις και νέες αφετηρίες σφραγίζουν την μεταπολεμική αυτή περίοδο της νεοελληνικής τέχνης, επιβεβαιώνοντας και τη λαϊκή πεποίθηση ότι η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει. Το επικό έργο του Γιάννη Νίκου επιβεβαιώνει πλήρως την πεποίθηση αυτή. 

Θυμάμαι κάποτε που μου είπε ο γνωστός Άγγλος ιστορικός Arnold Toynbee ότι ο πολιτισμός αποτελεί ένα ρεύμα, ένα κίνημα και όχι μια μόνιμη κατάσταση. Δεν είναι ένα λιμάνι, αλλά ένα μεγάλο ταξίδι. Αυτή η ροή, αυτό το κίνημα, αυτό το ταξίδι απαιτεί συνεχή εμπλουτισμό για να επιβιώσει. Και η επιβίωσή του επιτυγχάνεται πρώτιστα από την αμέριστη προσφορά της τέχνης. Και είναι αυτό που εννοούσε η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη που πάντα έλεγε ότι η βαριά βιομηχανία ενός έθνους στην εποχή μας δεν είναι τα εργοστάσια αλλά η τέχνη και ο πολιτισμός. Και η πολυδιάστατη καλλιτεχνική προσφορά του Γιάννη Νίκου στο ρεύμα αυτό του Ελληνικού πολιτισμού είναι αξιόλογη και μοναδική. Γενικά το όλο δυναμικό και πολύπλευρο εκφραστικό πνεύμα του Γιάννη Νίκου αποκαλύπτει και αναπαριστά, με ένα σχεδόν κινηματογραφικό σενάριο, μια τραγική και βασανισμένη ανθρωπότητα, βάρβαρα εγκλωβισμένη σε ένα μοιραίο και ανελέητο πεπρωμένο όπου τα πάντα παίζονται για επιβίωση ή θάνατο. Στην τελευταία του δουλειά μάλιστα, ο καλλιτέχνης επεκτείνει το ανελέητοι αυτό πεπρωμένο ώστε να συμπεριλαμβάνει και γεγονότα της εποχής μας, όπως η καταστροφή των δίδυμων πύργων στην Νέα Υόρκη την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Η πληθωρική φαντασία του καλλιτέχνη διαπνέεται από μια ελκυστική μύηση υποχθόνιου μυστηρίου που αμφιταλαντεύεται μεταξύ κόλασης και παράδεισου. Ο Γιάννης Νίκου τυγχάνει επίσης ένας μαέστρος στο σχέδιο. 

Η εντυπωσιακή αισθητική επιτυχία των μεγάλων συνθέσεων του οφείλεται στο γεγονός ότι όλες, όπως εξάλλου και ο ίδιος ομολογεί, βασίζονται σε ένα προσεκτικά επεξεργασμένο προσχέδιο που εξασφαλίζει άμεσα την αρμονική ισορροπία των διάφορων επιμέρους τμημάτων σε ένα ολοκληρωμένο σύνολο που αποκαλύπτει τα μεγάλα οράματα ενός πολυδιάστατου και πολυμήχανου δημιουργού. Ο προσχεδιασμός αυτός εξασφαλίζει συν τοις άλλοις τη λύση ισορροπημένης και θετικής συνύπαρξης ενός μικρόκοσμου με ένα μακρόκοσμο στις πολυδιάστατες συνθέσεις του καλλιτέχνη. Έχει λεχθεί ότι «αυτοί που αναφέρονται στην ιστορία είναι βέβαιο ότι θα ακουστούν και θα κριθούν από την ίδια την ιστορία». Είμαι βέβαιος ότι η ιστορία έχει ήδη κρίνει και αναγνωρίσει το επιβλητικό έργο του Γιάννη Νίκου, ο οποίος αποδεικνύεται ένας πραγματικός Έλληνας της εποχής μας και τούτο γιατί όλη η καλλιτεχνική του δυναμικότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη ψυχή τε και σώματι, με την ιστορία μας και τον πολιτισμό μας. 

Για το λόγο αυτό, το σύνολο της δουλειάς του διέπεται από ένα ρομαντικό και εξευγενισμένο πνεύμα ελληνισμού που τον καθιστά ως τον αναμφισβήτητο καλλιτεχνικό ιστορικό της εποχής μας, ένα σύγχρονο Θουκυδίδη. Και όπως ο μεγάλος αυτός ιστορικός κάποτε διακήρυξε, η τέχνη απαιτεί πολύ κουράγιο, σωματικό, ψυχικό, συναισθηματικό και προπάντων μια ακλόνητη αυτοπεποίθηση. Ο Γιάννης Νίκου έχει αποδείξει ότι διαθέτει άφθονο καλλιτεχνικό κουράγιο, όχι μόνο για το παρόν αλλά και για το απώτερο μέλλον. Είναι δε ήδη απόλυτα οφθαλμοφανές και επιβεβαιωμένο, ότι η πρωτοποριακή δουλειά του επικού αυτού καλλιτέχνη με την πρωτοφανή δεξιοτεχνία, θα επιβιώσει άνετα και επιβλητικά στο χρόνο και τη μνήμη.